علت و درمان عرقسوز شدن صورت، گردن و بدن نوزاد و کودک
راشهای ناشی از گرما (خارش گرمایی یا عرقسوز شدن) یک التهاب خفیف مجاری بسته شده تعریق است. زمانی که مجاری تعریق در کودک مسدود میشود، عرق نمیتواند به سطح پوست آمده و تبخیر شود و درنتیجه در زیر پوست محبوس میشود. راش یا عرقسوز شدن با تاولهای کوچک (مانند کاغذ سنباده درشت) مشخص میشود و در یک قسمت کوچک از پوست ایجاد میشود. توانایی شناسایی و متمایز کردن عرقسوز شدن از راشهای پوستی دیگر میتواند در تعیین برنامههای درمانی مناسب مفید بوده و از بروز دوباره این راش پوستی شایع نیز پیشگیری کند. عرقسوز شدن پوست معمولاً خود به خود و پس از چند ساعت یا چند روز برطرف میشود.
فهرست
انواع
میلاریا روبرایا عرقسوز شدن
میلاریا روبرا یا عرقسوز شدن شایعترین نوع راش پوستی ناشی از گرما است. در این نوع راش پوستی، مجاری تعریق قرمز و متورم شده و باعث خارش و احساس سوزش میشوند. این نوع از راشهای پوستی ممکن است باعث ایجاد احساس خفیف خارش نیز شوند.
متورم شدن مجاری تعریق مانند تاولهای کوچک با یک هاله قرمز در اطراف خود هستند و ممکن است معمولاً به صورت گروهی در زیر لباس کودک و داخل چین و چروکهای پوست مانند گردن، زیر بغل و کشالههای ران وی ایجاد شوند. ممکن است پیشانی و پوست سر نوزادانی که کلاه میپوشند نیز عرقسوز شود.
میلاریا کریستالینا
دقیقاً مانند عرقسوز شدن، این نوع از راش پوستی هم زمانی که مجاری تعریق مسدود یا پاره میشوند به وجود میآیند. این مجاری تعریق به سطح پوست نزدیکتر هستند و به همین دلیل ملتهب نمیشوند بلکه بدون این که قرمز شده یا علامتی داشته باشند منجر به ایجاد ظاهر کلاسیک تاولهای شفاف کوچک روی پوست میشوند. این نوع راشهای پوستی معمولاً در گردن، سر یا قسمت بالای قفسه سینه ایجاد میشوند. این راشها معمولاً در هفته اول و دوم پس از تولد ایجاد شده و در حدود 10 درصد از نوزادان دیده میشوند.
میلاریا پروفوندا
میلاریا پروفوندا اصطلاحی است که برای توصیف عرقسوز شدنهای عمیقتر به کار برده میشود. این نوع راش معمولاً در کودکانی که به طور مکرر عرقسوز میشوند و این عارضه بر لایه بیرونی پوست آنها (درمیس) تأثیر میگذارد دیده میشود. این تاولهای همراه با میلاریا پروفوندا غالباً سختتر از آنهایی است که در عرقسوز شدنهای معمولی دیده میشوند.
میلاریا پستولوز – راش گرمایی عفونی
میلاریا پستولوز نامی است که متخصصین اطفال به راشهای گرمایی عفونی میدهند. زمانی که راشهای پوستی دچار عفونت نیز میشوند ممکن است اطراف تاولهای قرمز شده و ماده چرک زرد رنگی نیز از آنها خارج شود (اصطلاح پاسچول یا جوش به این محتویات چرکی تاولها که شبیه به ابله مرغان هستند اشاره دارد). کودکان ممکن است به دلیل ابتلا به این نوع راش پوستی دچار تب نیز شوند.
علل
- راشهای گرمایی به دلیل مسدود شدن غدد تعریق ایجاد میشوند.
- هوای گرم. هوای گرم و مرطوب میتوانید باعث افزایش بیش از حد فعالیت غدد تعریق میشود.
- پماد. کودکان ممکن است در فصل زمستان به دلیل استفاده از برخی پمادها نیز عرقسوز شوند زیرا این پمادها ممکن است باعث انسداد غدد تعریق شوند.
- محل. راشهای گرمایی روی پیشانی ممکن است به دلیل استفاده از روغنهای مو نیز ایجاد شوند. راشهای گرمایی روی صورت نوزاد شیرخواره ممکن است به دلیل وجود لانولین در نوک سینه ایجاد شوند. راشهای پوستی روی قفسه سینه ممکن است به دلیل استفاده از پماد مانتول برای درمان سرفه به وجود آیند.
- ورزش. خردسالان ممکن است به دلیل انجام تمرینات ورزشی سخت دچار راشهای پوستی شوند.
چه موقع باید به پزشک مراجعه کرد؟
در موارد زیر باید کودک را نزد پزشک ببرید:
- دمای بیش از 38 درجه سانتیگراد (تب کردن) در کودکان کوچکتر از 3 ماه
- دمای 39 درجه سانتیگراد یا بیشتر برای کودکان بین 3 تا 6 ماه
در صورتی که این راشهای یا عرقسوز شدنها تشدید شده یا پس از 3 تا 4 روز از بین نرفت، والدین باید کودک را نزد پزشک ببرند.
تشخیص
راشهای پوستی با معاینه فیزیکی تشخیص داده میشوند. شناسایی این راشها که در اثر عروق سوز شدن ایجاد میشوند با بررسی محل عرقسوز شدن در بدن (در چین و چروکهای پوستی یا در جاهایی که لباسها تنگ است) و با مشاهده شکل این عرقسوز شدنها تشخیص داده میشوند. همانند بیشتر راشهای پوستی، پزشک ممکن است پوست شما را معاینه کرده و با استفاده از تجربیات قبلی بلافاصله عرقسوز شدن پوست را تشخیص دهد.
اقدامات درمانی
با این که بیشتر این عرقسوز شدنها ظرف مدت چند روز خود به خود برطرف میشوند اما برخی از کودکان که دچار موارد زیر میشوند باید تحت درمان قرار گیرند:
- سعی کنید گرما و رطوبت را کاهش دهید. در یک اتاق هوادار یا سایه قرار گیرید. اگر کودک در یک منطقه گرم در بیرون قرار دارد یا اگر در فصل تابستان بیرون از منزل است از یک پنکه کوچک استفاده کنید. اگر هوا در هنگام شب هم گرم است یک پنکه کوچک در اتاق کودک قرار دهید تا هوا را جابجا کند.
- لباسهای پنبهای کودک را از تن او درآورید. پارچههای مصنوعی مانند پلیاستر و نایلون گرما را در خود نگه میدارند. به جای این مواد از پارچههای طبیعی استفاده کنید. در صورتی که برای شما مقدور است لباسهای کودک را درآورده و پوشک او را باز کنید.
- پوست کودک را خنک نگه دارید. با استفادهای پارچههای فلانل مرطوب یا استفاده از آب ولرم، قسمت آسیبدیده را به طور مستقیم خنک کنید. از استفاده از آب سرد اجتناب کنید زیرا مفید نیست و باعث ایجاد ناراحتی میشود. اجازه دهید پوست کودک در هوای آزاد خشک شود و در حد امکان از حوله استفاده نکنید. با این کار به بهبود راشهای پوستی نیز کمک میشود. در این مدت مراقب کودک باشید زیرا ممکن است دمای بدن او افت کرده و لرز کند و در این حالت نیاز دارد که دوباره گرم شود.
- از لوسیون کالامین استفاده کنید. مقدار زیادی از این لوسیون را روی پوست کودک بمالید (در اطراف چشمها نباید از این لوسیون استفاده کنید.) این کار مخصوصاً اگر پوست کودک تحریکپذیر شده باشد و در صورت لمس آن گریه کند مفید واقع میشود.
- از کرم هیدروکورتیزون استفاده کنید. استفاده از این کرم با دستور پزشک یا کارشناس داروخانه برای راشهای شدید میتواند مفید باشد. از پمادها یا کرمهای دیگر استفاده نکنید زیرا ممکن است به دلیل محبوس کردن آب در پوست باعث وخیمتر شدن اوضاع راشهای پوستی شوند.
- مصرف آنتیبیوتیک برای عفونتهای ثانویه در زمان ابتلا به میلاریا پستولوز. در صورت دیدن علائم عفونت باید به پزشک مراجعه کنید.
پیشگیری
بیشتر روشهای پیشگیری از راشهای پوستی و عرقسوز شدن با هدف پیشگیری از گرم شدن بیش از حد کودک انجام میشوند. برخی از این روشها عبارتند از:
- لباس کودک را متناسب با شرایط آب و هوا انتخاب کنید، از لباسهای گشاده استفاده کنید زیرا باعث گرم شدن بیش از حد کودک نمیشوند. همان مقدار لباسی که خود پدر و مادر میپوشند باید به کودک نیز همان مقدار پوشانده شود.
- از گرم و مرطوب کردن بیش از حد محل اجتناب کنید.
- از استفاده از پمادهای پوشاننده مانند مرطوب کنندههای یا روغنهای پوستی کودکان که ممکن است باعث انسداد مجاری تعریق در کودک شوند اجتناب کنید.